Wspólnota majątkowa to jedno z podstawowych pojęć związanych z małżeństwem, które często budzi pytania w kontekście zobowiązań finansowych. Czy jeden z małżonków może zaciągnąć kredyt bez wiedzy i zgody drugiego? Czy taki dług obciąża wspólne mienie? To zagadnienie ma duże znaczenie praktyczne – zarówno dla małżonków, jak i dla wierzycieli.
Zdolność kredytowa małżonka a wspólnota majątkowa
W polskim prawie każdy pełnoletni obywatel ma zdolność do czynności prawnych, a więc również do zawierania umów kredytowych. Sam fakt pozostawania w związku małżeńskim nie pozbawia nikogo tej zdolności. To oznacza, że jeden z małżonków może zaciągnąć kredyt samodzielnie, nawet bez wiedzy drugiej strony. Czy kredyt hipoteczny może wziąć jeden z małżonków? Kluczowe jest to, czy dany kredyt będzie dotyczył majątku wspólnego, czy wyłącznie osobistego.
Jeśli małżonkowie pozostają w ustroju wspólności majątkowej, zasadą jest, że decyzje mające wpływ na ten majątek powinny być podejmowane wspólnie. Kredyt, który przekracza tzw. zwykły zarząd (czyli nie dotyczy codziennych wydatków), co do zasady wymaga zgody drugiego małżonka. Jeśli tej zgody nie ma, a bank udzielił kredytu jednej osobie, odpowiedzialność za jego spłatę ciąży wyłącznie na tym małżonku – zarówno wobec banku, jak i w kontekście majątku wspólnego.
Kiedy kredyt zaciągnięty przez jednego małżonka obciąża obu?
Zgoda małżonka na zaciągnięcie zobowiązania ma znaczenie nie tylko formalne, ale również majątkowe. Jeśli kredyt jest zaciągany za zgodą obojga małżonków, wówczas odpowiedzialność za jego spłatę może obejmować majątek wspólny. Jeśli natomiast takiej zgody nie było, wierzyciel – w tym przypadku bank – nie może dochodzić roszczeń z majątku wspólnego, a jedynie z majątku osobistego kredytobiorcy.
Warto również wspomnieć o sytuacji, gdy małżonkowie posiadają rozdzielność majątkową. Wówczas każdy z nich odpowiada tylko za swoje zobowiązania i kredyt zaciągnięty przez jedną stronę nie ma wpływu na majątek drugiej. Rozdzielność majątkowa może wynikać z umowy majątkowej małżeńskiej (intercyzy) lub zostać orzeczona przez sąd.